Tết Nguyên Đán, hay Tết Âm lịch, luôn mang một sức hút diệu kỳ, đánh thức trong mỗi người Việt cảm giác nôn nao, mong chờ được trở về nhà, sum họp bên gia đình. Đó không chỉ là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới mà còn là dịp để gác lại bộn bề, sống chậm lại và gìn giữ những giá trị truyền thống đẹp đẽ. Khi những cành mai, cành đào bắt đầu hé nụ, lòng người lại rộn ràng chuẩn bị cho mùa lễ hội lớn nhất năm. Vậy, Tết Ất Tỵ 2025 sẽ rơi vào ngày nào dương lịch? Lịch nghỉ Tết năm nay có gì đặc biệt? Và làm thế nào để đón một cái Tết trọn vẹn, đúng với phong vị truyền thống?
Tết 2025 Ngày Nào Năm Con Gì
Năm 2025 đang đến gần, và điều mà bao người con đất Việt mong chờ nhất chính là Tết Nguyên Đán, dịp để sum vầy, nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng. Vậy Tết Ất Tỵ 2025 sẽ rơi vào những ngày nào theo lịch Dương mà chúng ta vẫn dùng hàng ngày?
Khoảnh khắc Giao thừa thiêng liêng, đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, sẽ diễn ra vào Thứ Ba, ngày 28 tháng 1 năm 2025. Đây là thời khắc mà mọi nhà quây quần bên mâm cỗ cúng Giao thừa, tiễn năm cũ và đón chào những điều tốt lành sắp tới.
Ngay sau đêm Giao thừa, ngày chính thức của Tết Nguyên Đán, tức Mùng 1 Tết Âm lịch 2025, sẽ là Thứ Tư, ngày 29 tháng 1 năm 2025. Cả nước sẽ rộn ràng trong không khí chúc Tết, du xuân và thăm hỏi họ hàng.
Năm 2025 là năm con Ất Tỵ, tức năm con Rắn. Theo quan niệm dân gian, người tuổi Tỵ thường được cho là thông minh, sâu sắc và có ý chí. Năm Ất Tỵ hứa hẹn mang đến nhiều điều thú vị và những cơ hội mới.
Nếu bạn đang háo hức đếm ngược từng ngày đến Tết, việc xác định số ngày còn lại cũng thật đơn giản. Chỉ cần nhìn vào lịch Dương và đếm ngược từ ngày hiện tại đến ngày 29 tháng 1 năm 2025. Hoặc nhanh hơn, bạn có thể dễ dàng tìm thấy các công cụ đếm ngược trực tuyến chỉ với một cú chạm. Dù bằng cách nào, việc biết chính xác ngày Tết giúp chúng ta lên kế hoạch chuẩn bị chu đáo hơn cho kỳ nghỉ quan trọng này.
Lịch Nghỉ Tết 2025 Quy Định và Áp Dụng
Tết đến, ai cũng nôn nao mong chờ những ngày nghỉ dài để về sum họp bên gia đình, bạn bè hoặc đơn giản là nghỉ ngơi sau một năm làm việc vất vả. Tuy nhiên, lịch nghỉ cụ thể lại là điều mà nhiều người băn khoăn, bởi nó không giống nhau cho tất cả mọi người. Có người thì đã yên tâm với lịch nghỉ theo quy định của Nhà nước, trong khi người lao động ở khu vực ngoài nhà nước lại thường phải chờ thông báo từ công ty. Vậy, lịch nghỉ Tết Nguyên Đán 2025 sắp tới sẽ được quy định ra sao, và áp dụng cho bạn như thế nào để có thể lên kế hoạch đón Tết trọn vẹn nhất?
Ngày Nghỉ Tết Của Cán Bộ Nhà Nước
Kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán luôn là khoảng thời gian được mong chờ nhất trong năm, đặc biệt là với khối cán bộ, công chức, viên chức. Đây là dịp để mọi người tạm gác lại công việc, về quê sum họp gia đình, hay đơn giản là nghỉ ngơi, nạp lại năng lượng sau một năm làm việc vất vả.
Theo quy định chung của Nhà nước, lịch nghỉ Tết Nguyên Đán 2025 dành cho đối tượng này sẽ kéo dài 7 ngày liên tục. Thời gian nghỉ bắt đầu từ Thứ Hai, ngày 27 tháng 01 năm 2025 (tức ngày 27 tháng Chạp năm Giáp Thìn) và kết thúc vào Chủ Nhật, ngày 02 tháng 02 năm 2025 (tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ).
Khoảng thời gian này bao gồm 5 ngày nghỉ chính thức theo Bộ luật Lao động và được bổ sung thêm các ngày nghỉ cuối tuần hoặc ngày làm bù (nếu có) để tạo thành một kỳ nghỉ trọn vẹn. Lịch nghỉ này áp dụng thống nhất cho các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội. Đây là cơ sở để các đơn vị, cá nhân chủ động sắp xếp công việc, kế hoạch cá nhân và gia đình, đảm bảo mọi người đều có thể tận hưởng trọn vẹn không khí Tết cổ truyền.
Nghỉ Tết cho người làm công ty tư nhân
Khác với khối cán bộ, công chức có lịch nghỉ Tết Nguyên Đán được Nhà nước quy định cụ thể, người lao động làm việc tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước lại có sự linh hoạt hơn. Lịch nghỉ của anh chị em dân công sở, người làm trong các công ty tư nhân, cổ phần… sẽ dựa trên Bộ luật Lao động hiện hành và quan trọng nhất là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Theo quy định, người lao động sẽ được nghỉ tổng cộng 5 ngày có hưởng lương cho dịp Tết Âm lịch. Tuy nhiên, cách sắp xếp 5 ngày này lại không cố định như khối nhà nước. Người sử dụng lao động có thể lựa chọn một trong ba phương án sau để áp dụng cho công ty mình:
- Phương án 1: Nghỉ 1 ngày cuối năm âm lịch và 4 ngày đầu năm âm lịch.
- Phương án 2: Nghỉ 2 ngày cuối năm âm lịch và 3 ngày đầu năm âm lịch.
- Phương án 3: Nghỉ 3 ngày cuối năm âm lịch và 2 ngày đầu năm âm lịch.
Việc lựa chọn phương án nào sẽ do người sử dụng lao động quyết định, thường là dựa trên tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và được thông báo tới người lao động. Lịch nghỉ chính thức này có thể được kéo dài thêm nếu trùng vào các ngày nghỉ cuối tuần (thứ Bảy, Chủ Nhật) hoặc các ngày nghỉ bù theo quy định của pháp luật lao động.
Tóm lại, dù có 5 ngày nghỉ Tết chính thức được hưởng lương theo luật, lịch nghỉ cụ thể và tổng số ngày nghỉ thực tế của người lao động ngoài nhà nước sẽ phụ thuộc vào quy định nội bộ của từng công ty, thường được ghi rõ trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế của doanh nghiệp.
Các Phong Tục và Nghi Lễ Cốt Lõi
Sau khi đã nắm rõ lịch trình và những ngày nghỉ quý báu, điều gì thực sự làm nên linh hồn của Tết Nguyên Đán? Không chỉ đơn thuần là thời gian ngơi nghỉ, Tết còn là dòng chảy của bao đời truyền thống, là nơi những phong tục, nghi lễ cổ xưa được gìn giữ và tiếp nối. Từ việc tiễn ông Táo về trời, khoảnh khắc Giao thừa thiêng liêng đến tục xông đất đầu năm hay những phong bao lì xì đỏ thắm, mỗi nghi thức đều mang một ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, mong cầu may mắn và gắn kết tình thân. Bạn có bao giờ tự hỏi, tại sao chúng ta lại làm những điều đó, và sức sống mãnh liệt nào khiến những tập tục này vẫn vẹn nguyên trong dòng chảy hiện đại?
Ngày Tiễn Táo Quân và Bữa Cơm Tất Niên Ấm Áp
Tết chưa chính thức gõ cửa, nhưng không khí đã bắt đầu rộn ràng từ ngày 23 tháng Chạp âm lịch. Đây là ngày mà theo quan niệm dân gian, Ông Công, Ông Táo – những vị thần bếp núc, người chứng kiến mọi vui buồn, sự kiện trong gia đình suốt một năm qua – sẽ cưỡi cá chép bay về trời để báo cáo với Ngọc Hoàng Thượng Đế. Nghi lễ cúng tiễn Táo quân mang ý nghĩa tổng kết năm cũ, thể hiện lòng biết ơn của gia chủ đối với các vị thần đã giữ gìn sự ấm no, hòa thuận cho gia đình.
Để tiễn các Táo, nhà nhà lại tất bật dọn dẹp bếp núc thật sạch sẽ, chuẩn bị mâm cỗ cúng tươm tất với đầy đủ xôi, gà, chè, bánh… Đặc biệt không thể thiếu là những chú cá chép sống, biểu tượng cho phương tiện để các Táo "vượt vũ môn" bay về trời. Sau khi cúng xong, cá chép thường được phóng sinh ra sông, hồ với mong ước các Táo sẽ "chân cứng đá mềm", mang theo những lời báo cáo tốt đẹp về gia đình mình, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, sung túc. Nghi lễ này không chỉ là tín ngưỡng mà còn là lời nhắc nhở mỗi người về việc giữ gìn sự ấm cúng, hòa thuận trong gia đình.
Sau ngày tiễn Táo, không khí chuẩn bị Tết càng trở nên gấp rút hơn bao giờ hết. Mọi việc mua sắm, dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa đều được hoàn tất để hướng đến một ngày đặc biệt: ngày cuối cùng của năm cũ, hay còn gọi là ngày Tất niên.
Bữa cơm Tất niên là khoảnh khắc thiêng liêng và ấm áp nhất trong những ngày cuối năm. Dù đi đâu, làm gì, con cháu cũng cố gắng thu xếp về sum họp bên gia đình, cùng nhau thưởng thức bữa cơm cuối cùng của năm cũ. Mâm cơm Tất niên không chỉ là nơi mọi người quây quần ăn uống mà còn là dịp để ông bà, cha mẹ, con cháu chia sẻ, hàn huyên, nhìn lại một năm đã qua, động viên nhau và cùng nhau hướng về một năm mới với nhiều hy vọng tốt đẹp. Đây là thời khắc gắn kết tình thân, xua tan đi những bộn bề, lo toan của năm cũ, chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đón chào Giao thừa và một mùa xuân mới an lành, hạnh phúc.
Cúng Táo quân và bữa cơm Tất niên chính là hai dấu mốc quan trọng, báo hiệu Tết đã cận kề, là những nét đẹp văn hóa truyền thống không thể thiếu, góp phần tạo nên không khí đặc trưng của những ngày cuối năm ở Việt Nam.
Khoảnh Khắc Giao Thừa
Đêm Giao thừa, hay còn gọi là Trừ tịch, là thời khắc thiêng liêng nhất trong năm, đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới theo lịch âm. Cả đất trời như nín lặng chờ đợi, rồi vỡ òa trong niềm hân hoan khi kim đồng hồ điểm đúng 0 giờ. Đây không chỉ là một cột mốc thời gian đơn thuần mà còn là khoảnh khắc mà mọi ranh giới dường như được xóa nhòa, kết nối con người với tổ tiên, thần linh và vũ trụ.
Vào thời khắc đặc biệt này, các gia đình Việt thường thực hiện hai lễ cúng quan trọng: cúng Giao thừa trong nhà và cúng Giao thừa ngoài trời. Lễ cúng trong nhà là để tạ ơn tổ tiên đã phù hộ trong năm qua và mời ông bà về cùng đón Tết với con cháu. Mâm cỗ cúng thường được chuẩn bị tươm tất, thể hiện lòng thành kính và biết ơn của thế hệ sau.
Song song đó là lễ cúng Giao thừa ngoài trời, thường được đặt trước cửa nhà hoặc ở sân. Lễ này là để cúng Thập nhị Hành khiển (12 vị quan hành binh luân phiên trông coi hạ giới trong năm) và các vị thần cai quản đất đai, nhà cửa. Đây là nghi thức tống cựu nghênh tân, tiễn những điều không may mắn của năm cũ đi và chào đón những điều tốt lành, may mắn sẽ đến trong năm mới. Mâm cỗ cúng ngoài trời tuy đơn giản hơn nhưng mang ý nghĩa sâu sắc về sự giao hòa giữa con người và trời đất.
Khi thời khắc Giao thừa điểm, không khí bỗng trở nên thật đặc biệt. Tiếng chuông chùa ngân vang, tiếng pháo hoa rực rỡ trên bầu trời, tiếng chúc tụng rộn rã từ mọi nhà tạo nên một bản hòa ca đón Xuân. Mọi người trao nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Đây là lúc cả gia đình quây quần bên nhau, cùng nhau đón chào những hy vọng mới, những khởi đầu mới. Khoảnh khắc Giao thừa gói trọn cả quá khứ, hiện tại và tương lai, là sợi dây vô hình gắn kết mọi thành viên trong gia đình và cộng đồng.
Xông đất mở lộc, mừng tuổi đón may
Ngày mùng Một Tết là ngày mở đầu cho cả năm, nên mọi thứ diễn ra trong ngày này đều được xem là điềm báo cho tương lai. Hai phong tục quan trọng nhất không thể bỏ qua chính là xông đất và mừng tuổi, những nét đẹp văn hóa chứa đựng bao ước vọng về một năm mới an lành, thịnh vượng.
Xông đất đầu năm: Chọn người gửi lộc
Ngay sau khoảnh khắc Giao thừa thiêng liêng, người đầu tiên bước chân vào nhà chính là người xông đất. Người này mang theo "vía" của mình để mở cánh cửa tài lộc, may mắn cho gia chủ trong suốt cả năm. Vì vậy, việc chọn người xông đất được xem là vô cùng quan trọng.
Ông bà xưa thường chọn người có tuổi hợp với gia chủ, tính tình vui vẻ, xởi lởi, đạo đức tốt, làm ăn phát đạt. Người xông đất sẽ mang theo những lời chúc tốt đẹp nhất, bước vào nhà với tâm thế hoan hỉ, mang theo sự tươi mới và năng lượng tích cực. Sau khi vào nhà, họ thường ngồi chơi một lát, trò chuyện vui vẻ và trao những lời chúc ý nghĩa trước khi ra về. Toàn bộ quá trình này gói gọn mong muốn về một khởi đầu suôn sẻ, tài lộc dồi dào cho cả gia đình.
Mừng tuổi đầu năm: Trao yêu thương, nhận may mắn
Song hành với tục xông đất là phong tục mừng tuổi, hay còn gọi là lì xì. Đây là nét văn hóa đặc trưng, thể hiện sự quan tâm, yêu thương và những lời chúc tốt đẹp nhất dành cho nhau trong ngày đầu năm.
Những phong bao lì xì màu đỏ tươi thắm, bên trong chứa những tờ tiền mới tinh, được trao đi với nụ cười rạng rỡ. Người lớn mừng tuổi cho trẻ nhỏ với mong muốn các con hay ăn chóng lớn, học giỏi, ngoan ngoãn và gặp nhiều may mắn. Trẻ nhỏ nhận lì xì với sự háo hức, coi đó là lộc đầu năm. Con cháu cũng mừng tuổi ông bà, cha mẹ để bày tỏ lòng hiếu thảo, kính trọng và cầu chúc cho các đấng sinh thành luôn mạnh khỏe, sống lâu trăm tuổi.
Giá trị của phong bao lì xì không nằm ở số tiền nhiều hay ít, mà ở ý nghĩa tốt đẹp được gửi gắm. Đó là lời chúc sức khỏe, bình an, tài lộc, là sợi dây kết nối tình cảm gia đình, dòng tộc thêm bền chặt. Lì xì đầu năm đã trở thành một phần không thể thiếu, mang đến niềm vui và không khí rộn ràng cho những ngày Tết cổ truyền.
Tết Về Nhà Có Gì?
Khi những ngày cuối năm âm lịch dần trôi, không khí Tết bắt đầu len lỏi khắp mọi ngõ ngách, mang theo sự rộn ràng và hối hả đặc trưng. Đây là lúc nhà nhà người người tất bật chuẩn bị cho dịp lễ quan trọng nhất năm, từ việc dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa cho tinh tươm đón lộc, sắm sửa quần áo mới, chuẩn bị mâm cỗ thịnh soạn với đủ đầy hương vị truyền thống đến việc tìm hiểu những điều nên làm và kiêng kỵ theo quan niệm dân gian để cả năm được may mắn, suôn sẻ. Bạn đã lên danh sách những thứ cần sắm sửa chưa, hay đã biết những điều kiêng kỵ nào cần tránh để đón một cái Tết thật trọn vẹn, an lành bên gia đình?
Nhà cửa tươm tất đón Tết sang
Tết Nguyên Đán cận kề, không khí rộn ràng lan tỏa khắp nơi, báo hiệu mùa sắm sửa và trang hoàng nhà cửa đã đến. Đây không chỉ là công việc đơn thuần mà còn là nét văn hóa đẹp, thể hiện mong muốn về một năm mới đủ đầy, may mắn và an lành.
Sắm sanh đủ đầy cho ngày Tết
Danh sách những thứ cần sắm cho Tết dài dằng dặc, nhưng gói gọn lại là chuẩn bị cho cả gia đình và không gian sống. Quần áo mới tinh tươm cho mọi người, đặc biệt là các em nhỏ, tượng trưng cho sự khởi đầu tươi mới. Thực phẩm dự trữ là phần không thể thiếu, từ những món truyền thống như bánh chưng, bánh tét, giò chả đến mứt, kẹo, hạt dưa, và đủ loại nước giải khát để đãi khách. Đừng quên sắm sửa nguyên liệu cho những bữa cơm sum họp ấm cúng, cùng tiền mới để mừng tuổi lấy lộc. Đồ cúng bái như hương, nến, vàng mã, trầu cau, rượu cũng cần được chuẩn bị chu đáo để bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên. Cuối cùng, những món đồ trang trí nhỏ xinh như đèn lồng, câu đối đỏ, dây kim tuyến, decal hình ảnh Tết sẽ góp phần làm bừng sáng không gian nhà bạn.
Tổng vệ sinh đón lộc vào nhà
Trước khi trang hoàng, việc tổng vệ sinh nhà cửa là cực kỳ quan trọng. Người Việt quan niệm "tống cựu nghênh tân", tức là dọn dẹp sạch sẽ những bụi bẩn, cái cũ kỹ của năm qua để đón những điều tốt lành, may mắn trong năm mới. Từ trong ra ngoài, mọi ngóc ngách đều được quét tước, lau chùi bóng loáng. Rèm cửa, chăn màn được giặt giũ thơm tho. Đồ đạc được sắp xếp lại gọn gàng, những thứ không dùng đến sẽ được loại bỏ. Đặc biệt, bàn thờ gia tiên được lau dọn cẩn thận, bày biện trang nghiêm để chuẩn bị cho lễ cúng.
Trang hoàng rực rỡ sắc xuân
Sau khi nhà cửa tinh tươm, đến lúc khoác lên mình chiếc áo mới rực rỡ sắc xuân. Hoa và cây cảnh là linh hồn của ngày Tết. Miền Bắc có đào phai dịu dàng, đào bích thắm sắc, hay cây quất trĩu quả vàng óng như lời chúc sung túc. Miền Nam lại rực rỡ với sắc mai vàng như nắng, tượng trưng cho sự phú quý. Ngoài ra, cúc vàng, lay ơn, thược dược cũng là những loại hoa được ưa chuộng.
Trên bàn thờ hay bàn tiếp khách, mâm ngũ quả là biểu tượng không thể thiếu, thể hiện ước nguyện về một năm mới đủ đầy, an khang. Mâm ngũ quả mỗi miền có sự khác biệt, nhưng đều mang ý nghĩa chung là cầu mong những điều tốt đẹp. Miền Bắc thường có chuối xanh, bưởi vàng, cam, quýt, hồng hoặc quất. Miền Nam lại bày biện mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung hoặc thơm, đọc chệch thành "Cầu Sung Vừa Đủ Xài" hoặc "Cầu Sung Vừa Đủ Thơm", thể hiện ước mong no đủ, sung túc.
Ngoài hoa quả, nhà cửa còn được trang trí bằng câu đối đỏ, lồng đèn, đèn nháy lung linh. Những bức tranh Tết, ảnh gia đình được treo lên, tạo không khí ấm áp, sum vầy. Tất cả hòa quyện tạo nên một không gian ngập tràn sắc màu và hơi thở của mùa xuân, sẵn sàng chào đón một năm mới an lành, thịnh vượng.
Hương vị Tết trên mâm cơm Việt
Nói đến Tết là không thể không nhắc đến chuyện ăn uống, bởi mâm cỗ ngày xuân chính là linh hồn, là nơi hội tụ tinh hoa ẩm thực và tình thân gia đình. Mỗi vùng miền trên dải đất hình chữ S lại có những món đặc trưng riêng, tạo nên bức tranh ẩm thực Tết vô cùng phong phú và hấp dẫn.
Ở miền Bắc, mâm cỗ Tết không thể thiếu bánh chưng xanh vuông vắn, tượng trưng cho đất mẹ, gói trọn tình cảm gia đình. Đi kèm là giò lụa thơm phức, giò thủ giòn sần sật, hay món nem rán vàng ruộm. Canh măng khô ninh xương hay canh bóng bì thanh mát cũng là những món quen thuộc. Đặc biệt, dưa hành muối chua giòn tan giúp chống ngán hiệu quả sau những bữa ăn thịnh soạn.
Bước vào miền Trung, bánh tét hình trụ tròn trịa thay thế bánh chưng, với đủ loại nhân từ đậu xanh, thịt mỡ đến nhân ngọt. Ẩm thực miền Trung còn nổi tiếng với các món chế biến cầu kỳ như nem chua, tré, hay tôm chua đậm đà hương vị. Món thịt ngâm mắm cũng là đặc sản không thể bỏ qua, miếng thịt mềm thơm ngấm đều gia vị mắm đường.
Xuôi về miền Nam, bánh tét vẫn là món chủ đạo nhưng thường có thêm nhiều biến tấu về nhân. Món ăn biểu tượng của Tết miền Nam chính là thịt kho tàu (thịt kho trứng cút hoặc trứng gà), nồi thịt kho béo ngậy, đậm đà màu cánh gián, thường được nấu thật nhiều để ăn dần trong những ngày Tết. Canh khổ qua nhồi thịt mang ý nghĩa xua đi những điều vất vả của năm cũ. Bên cạnh đó, dưa giá và củ kiệu tôm khô là những món ăn kèm giúp cân bằng hương vị cho mâm cỗ.
Dù là món nào, ở miền nào, mỗi món ăn ngày Tết đều mang trong mình một câu chuyện, một ý nghĩa riêng, thể hiện ước mong về sự đủ đầy, may mắn và sum vầy trong năm mới. Chúng không chỉ đơn thuần là thức ăn mà còn là sợi dây kết nối các thế hệ, là nét đẹp văn hóa được gìn giữ qua bao đời.
Kiêng Kỵ Ngày Tết Truyền Thống
Những ngày đầu năm mới luôn mang theo bao niềm hy vọng về một khởi đầu suôn sẻ, may mắn. Chính vì thế, ông bà ta xưa nay vẫn truyền miệng những điều nên làm và cả những điều cần tránh để cả năm được an lành, thịnh vượng. Đây không chỉ là những quan niệm dân gian đơn thuần, mà còn là nét đẹp văn hóa, thể hiện ước mong về một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Người Việt tin rằng, những gì xảy ra trong ba ngày Tết đầu tiên sẽ ảnh hưởng đến vận khí cả năm. Bởi vậy, mọi hành động, lời nói đều được cân nhắc kỹ lưỡng. Chẳng hạn, việc quét nhà hay đổ rác trong ngày Mùng 1 là điều tối kỵ. Quan niệm cho rằng, hành động này giống như quét đi, đổ đi hết tài lộc, may mắn ra khỏi nhà. Bao nhiêu của cải tích góp được trong năm cũ, giờ phút thiêng liêng này lại vô tình "hất" hết ra ngoài thì còn gì là lộc nữa!
Rồi cả chuyện cho lửa, cho nước nữa. Lửa tượng trưng cho sự ấm áp, tài lộc, còn nước lại là nguồn sống, tiền bạc. Việc cho đi những thứ này vào ngày đầu năm được coi là tự mình mang tài lộc, tiền bạc của gia đình san sẻ cho người khác, khiến cả năm làm ăn khó khăn, tiền bạc thất thoát. Vì vậy, dù là hàng xóm thân thiết đến mấy, cũng nên khéo léo từ chối hoặc chuẩn bị sẵn từ trước Tết.
Một điều kiêng kỵ quan trọng khác là vay mượn hoặc trả nợ trong những ngày Tết. Đầu năm mà đã phải đi vay mượn thì cả năm sẽ túng thiếu, nợ nần. Ngược lại, đòi nợ hay trả nợ vào ngày này cũng bị xem là xui xẻo, báo hiệu một năm tiền bạc không suôn sẻ. Tốt nhất là mọi chuyện vay mượn, nợ nần nên được giải quyết dứt điểm trước đêm Giao thừa.
Ngoài ra, người ta còn kiêng làm vỡ bát đĩa, ly tách vì tin rằng đó là điềm báo sự chia ly, đổ vỡ trong các mối quan hệ gia đình. Cãi vã, nói những lời xui xẻo hay tiếng khóc cũng bị tránh tối đa để giữ hòa khí, mang lại không khí vui tươi, an lành cho cả nhà. Mặc quần áo màu đen hoặc trắng trong ngày Tết cũng không được khuyến khích vì đây là màu sắc của tang lễ, gợi lên điều không may mắn.
Bên cạnh những điều cần tránh, cũng có những việc nên làm để cầu may. Nói lời hay ý đẹp, chúc tụng nhau những điều tốt lành là cách gieo mầm cho một năm tràn đầy niềm vui và hạnh phúc. Mặc quần áo mới, màu sắc tươi sáng như đỏ, vàng không chỉ làm tăng thêm không khí lễ hội mà còn được tin là thu hút năng lượng tích cực, may mắn. Đi lễ chùa, thăm hỏi họ hàng, bạn bè là cách thể hiện lòng thành kính, gắn kết tình thân và cùng nhau chia sẻ niềm vui ngày xuân.
Những kiêng kỵ hay phong tục này có thể khác nhau đôi chút giữa các vùng miền, nhưng tựu trung lại đều thể hiện ước mong về một năm mới an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý cho bản thân và gia đình. Giữ gìn những nét đẹp văn hóa này cũng là cách để chúng ta trân trọng và kết nối với cội nguồn.
Tết Hồn Việt Vươn Xa Khắp Năm Châu
Sau khi cùng nhau điểm qua lịch trình, những ngày nghỉ quý báu và các phong tục đậm đà bản sắc, có lẽ chúng ta đều cảm nhận được rằng Tết Nguyên Đán không chỉ đơn thuần là những ngày trên tờ lịch hay mâm cỗ đầy đặn. Vượt lên trên tất cả, Tết là một dòng chảy văn hóa mãnh liệt, là sợi dây vô hình kết nối bao thế hệ người Việt, dù ở bất cứ nơi đâu. Như lời ông bà ta vẫn thường nhắc "Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày Giỗ Tổ mùng mười tháng ba", nhưng trong tâm thức mỗi người con đất Việt, Tết Nguyên Đán mới thực sự là thời khắc thiêng liêng nhất để hướng về cội nguồn. Ngay cả những cộng đồng người Việt xa xứ, trên khắp các châu lục từ Mỹ, Úc đến châu Âu, vẫn luôn cố gắng tái hiện không khí Tết quê nhà một cách trọn vẹn nhất. Phải chăng, chính những giá trị nhân văn sâu sắc về gia đình, về lòng biết ơn tổ tiên đã giúp Tết vượt qua mọi biên giới địa lý và được cả thế giới công nhận?
Tết Nơi Tình Thân Sum Vầy
Khi những cánh mai, cành đào hé nụ, lòng người Việt lại rộn ràng một cảm xúc rất riêng: cảm giác được về nhà. Tết không chỉ là kỳ nghỉ dài nhất năm, mà còn là sợi dây vô hình níu bước chân những người con xa xứ, thôi thúc họ trở về bên mái ấm gia đình. Đó là khoảnh khắc quý giá để những người thân yêu sau một năm bôn ba vất vả được quây quần bên mâm cơm Tất niên ấm cúng, cùng nhau chia sẻ chuyện vui buồn, cùng nhau đón chờ thời khắc Giao thừa thiêng liêng. Tiếng cười nói rộn rã, ánh mắt yêu thương trao nhau chính là món quà vô giá mà Tết mang lại, củng cố thêm tình cảm ruột thịt bền chặt.
Nhưng Tết không chỉ là sum họp với những người đang hiện hữu. Nó còn là dịp để mỗi người con, cháu bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến ông bà, tổ tiên – những người đã khuất nhưng công ơn dưỡng dục vẫn còn mãi. Việc sửa sang nhà cửa, dọn dẹp bàn thờ, chuẩn bị mâm cỗ cúng chu đáo là cách để con cháu thể hiện sự thành kính, tưởng nhớ về cội nguồn. Nén hương trầm nghi ngút bay lên như lời cầu nguyện cho một năm mới an lành, thịnh vượng, đồng thời là lời nhắc nhở về đạo lý "Uống nước nhớ nguồn" ngàn đời của dân tộc.
Chính những phong tục, nghi lễ tưởng chừng đơn giản ấy lại là mạch nguồn nuôi dưỡng và gìn giữ bản sắc văn hóa Việt. Từ tục cúng Táo quân, gói bánh chưng, bánh tét, đến việc xông đất, mừng tuổi… mỗi hoạt động đều chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, được truyền từ đời này sang đời khác. Tết là lúc ông bà, cha mẹ kể cho con cháu nghe về những câu chuyện xưa, về truyền thống gia đình, về những giá trị tốt đẹp cần được tiếp nối. Nhờ đó, dù cuộc sống có hiện đại đến đâu, dù đi đâu về đâu, người Việt vẫn luôn mang trong mình niềm tự hào về nguồn cội, về một nền văn hóa đậm đà bản sắc không thể trộn lẫn. Tết, vì thế, là dịp để ta kết nối quá khứ với hiện tại, để tình thân thêm bền chặt, và để bản sắc dân tộc mãi trường tồn.
Tết Xa Quê và Dấu Ấn Toàn Cầu
Tết đến, lòng người con xa xứ lại nao nao. Dù ở đâu trên bản đồ thế giới, từ châu Âu lạnh giá đến châu Úc nắng ấm, từ Mỹ sôi động đến châu Á gần gũi, cái Tết vẫn là nỗi nhớ khôn nguôi về quê nhà, về gia đình. Đón Tết nơi đất khách quê người không hề dễ dàng, thiếu thốn đủ thứ, từ cành đào, cây quất đến những nguyên liệu nấu ăn đặc trưng.
Thế nhưng, tình yêu với Tết, với cội nguồn mạnh mẽ lắm. Cộng đồng người Việt ở nước ngoài luôn tìm mọi cách để tái hiện không khí Tết cổ truyền. Họ cùng nhau gói bánh chưng, làm mứt, nấu những món ăn quen thuộc như thịt kho tàu, canh măng. Những chợ Việt, siêu thị châu Á bỗng nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Các chùa chiền, trung tâm cộng đồng trở thành nơi tụ họp, tổ chức các buổi lễ cúng, văn nghệ, tái hiện chợ hoa, mang chút hương vị quê nhà đến nơi xa.
Việc giữ gìn Tết nơi xứ người không chỉ là phong tục, mà còn là cách để thế hệ đi trước truyền lại bản sắc văn hóa cho con cháu sinh ra và lớn lên ở nước ngoài. Là dịp để cộng đồng gắn kết, sẻ chia, cùng nhau vượt qua nỗi nhớ quê. Là lời khẳng định "Chúng tôi là người Việt Nam".
Niềm vui đón Tết xa quê càng thêm trọn vẹn khi Tết Nguyên Đán ngày càng được thế giới biết đến và công nhận. Một dấu mốc quan trọng là khi Liên Hợp Quốc chính thức công nhận Tết Âm lịch là ngày nghỉ lễ hàng năm của mình vào năm 2024.
Quyết định này không chỉ là tin vui cho cộng đồng người Việt khắp năm châu mà còn là sự tôn vinh đối với giá trị văn hóa, lịch sử của Tết. Nó cho thấy tầm ảnh hưởng và sự lan tỏa của văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế. Việc Tết được công nhận ở cấp độ toàn cầu cũng giúp tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người Việt xa xứ được nghỉ ngơi, sum họp và tổ chức các hoạt động đón Tết theo đúng truyền thống.
Như vậy, Tết không chỉ gói gọn trong lũy tre làng hay dải đất hình chữ S. Tết đã vượt qua biên giới địa lý, trở thành sợi dây kết nối những người con đất Việt dù ở bất cứ đâu, đồng thời ghi dấu ấn đậm nét trên bản đồ văn hóa thế giới.