Black Friday, cái tên nghe có vẻ bí ẩn, nhưng lại là ngày mà cả thế giới "phát cuồng" vì mua sắm. Cảnh tượng người người chen lấn, xếp hàng dài từ tờ mờ sáng trước các cửa hàng lớn như Best Buy hay Walmart ở Mỹ đã trở thành biểu tượng cho sự kiện này. Hàng tỷ đô la được chi tiêu chỉ trong vài giờ, biến ngày này thành cơ hội vàng cho cả người bán lẫn người mua. Nhưng liệu bạn có bao giờ tự hỏi, "Thứ Sáu Đen" này bắt nguồn từ đâu, và tại sao nó lại có sức hút mãnh liệt đến vậy, lan rộng ra khắp các châu lục, biến thành ngày hội sale lớn nhất năm? Hãy cùng nhau vén màn bí mật đằng sau hiện tượng toàn cầu này nhé.
Black Friday Là Ngày Gì Chính Xác Diễn Ra Khi Nào
Cứ mỗi độ cuối năm, người ta lại rỉ tai nhau về một ngày hội mua sắm cực lớn, nơi hàng ngàn mặt hàng giảm giá sâu đến khó tin. Đó chính là Black Friday, cái tên đã trở nên quen thuộc với tín đồ săn sale toàn cầu. Nhưng chính xác thì Black Friday là ngày gì và nó diễn ra vào thời điểm nào trong năm nhỉ?
Đơn giản thôi, Black Friday chính là ngày Thứ Sáu đầu tiên ngay sau Lễ Tạ Ơn (Thanksgiving) tại Mỹ. Lễ Tạ Ơn là một ngày lễ truyền thống quan trọng của người Mỹ, thường rơi vào ngày Thứ Năm cuối cùng của tháng 11. Vì thế, Black Friday nghiễm nhiên trở thành ngày "mở màn" cho mùa mua sắm Giáng Sinh nhộn nhịp, chỉ cách vài tuần trước kỳ nghỉ lễ lớn nhất năm.
Thời điểm diễn ra Black Friday vì vậy luôn cố định theo Lễ Tạ Ơn, tức là luôn vào cuối tháng 11 hàng năm. Dù ngày Lễ Tạ Ơn có thể thay đổi chút ít giữa các năm (vì là Thứ Năm cuối cùng), thì Black Friday vẫn luôn bám sát ngay sau đó.
Vậy còn Black Friday năm nay thì sao? Đánh dấu ngay vào lịch đi nhé, Black Friday 2024 sẽ rơi vào ngày 29 tháng 11. Chuẩn bị tinh thần và ví tiền là vừa rồi đấy! Đây chính là cơ hội vàng để sắm sửa đủ thứ từ đồ công nghệ, thời trang, đồ gia dụng cho đến quà tặng cho mùa lễ hội cuối năm.
Lật Tẩy Nguồn Gốc Tên Black Friday
Cái tên Black Friday nghe có vẻ hơi… u ám nhỉ? Chẳng ai muốn ngày của mình bị gọi là "đen tối" cả. Vậy mà, ngày hội mua sắm lớn nhất năm lại mang cái tên đầy bí ẩn này. Thật ra, nguồn gốc chính xác của cái tên này vẫn còn là một ẩn số với nhiều giả thuyết thú vị.
Một trong những câu chuyện phổ biến nhất đưa chúng ta về những năm 1950-1960 tại thành phố Philadelphia, Mỹ. Sau Lễ Tạ Ơn, người dân từ khắp nơi đổ về trung tâm thành phố để mua sắm cho dịp Giáng sinh sắp tới. Cảnh sát giao thông ở đây phải làm việc cực kỳ vất vả để điều tiết dòng người và xe cộ kẹt cứng trên đường. Họ mô tả ngày này là "Black Friday" vì sự hỗn loạn, tắc nghẽn giao thông và những cơn đau đầu mà nó mang lại. Đây là một góc nhìn khá tiêu cực về ngày này, xuất phát từ những người phải đối mặt trực tiếp với sự hỗn loạn.
Một giả thuyết khác lại kể về khía cạnh kinh tế, lạc quan hơn nhiều. Trong ngành kế toán, người ta thường dùng mực đỏ để ghi nhận khoản lỗ và mực đen để ghi nhận khoản lãi. Theo lý thuyết này, trước Lễ Tạ Ơn, nhiều cửa hàng thường hoạt động trong tình trạng thua lỗ (ghi sổ bằng mực đỏ). Tuy nhiên, ngày Thứ Sáu sau Lễ Tạ Ơn đánh dấu sự khởi đầu của mùa mua sắm cuối năm sôi động. Nhờ doanh thu tăng vọt từ những đợt giảm giá mạnh, các cửa hàng bắt đầu có lãi, "chuyển từ mực đỏ sang mực đen" trên sổ sách kế toán. Vì vậy, ngày này được gọi là Black Friday như một biểu tượng cho sự "ăn nên làm ra", đánh dấu bước ngoặt từ thua lỗ sang có lãi.
Hay một câu chuyện khác ít được biết đến hơn, liên quan đến chính trị và sự thay đổi ngày Lễ Tạ Ơn. Vào cuối những năm 1930, Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã dời ngày Lễ Tạ Ơn lên sớm hơn một tuần với hy vọng kéo dài mùa mua sắm cuối năm và thúc đẩy nền kinh tế đang gặp khó khăn. Quyết định này gây ra không ít tranh cãi và nhầm lẫn, khiến một số người gọi ngày Thứ Sáu sau Lễ Tạ Ơn là "Black Friday" như một cách ám chỉ sự khó khăn, phức tạp và hỗn loạn do sự thay đổi này gây ra.
Dù nguồn gốc thực sự là gì, có vẻ như cái tên Black Friday ban đầu mang một ý nghĩa tiêu cực, gắn liền với sự hỗn loạn hoặc khó khăn. Tuy nhiên, theo thời gian, đặc biệt là khi giả thuyết "in the black" trở nên phổ biến, ý nghĩa của nó đã dần chuyển sang hướng tích cực hơn, gắn liền với lợi nhuận khổng lồ và cơ hội mua sắm tuyệt vời. Ngày nay, khi nhắc đến Black Friday, người ta nghĩ ngay đến một ngày hội săn sale tưng bừng, chứ không còn là nỗi ám ảnh tắc đường hay sổ sách kế toán nữa.
Ngày hội mua sắm Lợi ích kép và cơn lốc giảm giá
Black Friday, cái tên nghe có vẻ u ám, nhưng lại là ngày sáng nhất trong lịch kinh doanh của nhiều nơi. Đây không chỉ là một sự kiện giảm giá đơn thuần, mà còn là một hiện tượng kinh tế xã hội phức tạp, mang lại lợi ích song hành cho cả người bán lẫn người mua, đồng thời tạo ra những dòng chảy và tác động không nhỏ đến thị trường và cả tâm lý con người.
Đối với các doanh nghiệp, Black Friday đích thị là mùa gặt. Doanh số bán hàng trong ngày này và cả cuối tuần sau đó thường tăng vọt một cách ngoạn mục. Đây là cơ hội vàng để họ đẩy mạnh tiêu thụ, đặc biệt là những mặt hàng tồn kho hoặc các sản phẩm cuối mùa. Việc xả hàng tồn kho không chỉ giúp giải phóng không gian lưu trữ mà còn thu hồi vốn nhanh chóng, chuẩn bị cho mùa kinh doanh mới. Hơn nữa, các chương trình khuyến mãi khủng còn là cách hiệu quả để thu hút khách hàng mới, tăng nhận diện thương hiệu và tạo dựng lòng trung thành. Cảnh tượng người người chen chân mua sắm, dù là trực tuyến hay tại cửa hàng, chính là thước đo rõ nhất cho sức nóng của ngày này.
Còn với người tiêu dùng, Black Friday chẳng khác nào một thiên đường mua sắm giá rẻ. Đây là dịp hiếm có để họ sở hữu những món đồ yêu thích với mức giá hời, đôi khi giảm đến 50%, 70% hay thậm chí hơn. Từ đồ điện tử, thời trang, mỹ phẩm đến đồ gia dụng, gần như mọi thứ đều có thể được tìm thấy với ưu đãi hấp dẫn. Việc tiết kiệm được một khoản tiền đáng kể khi mua sắm là động lực chính khiến mọi người háo hức chờ đợi ngày này. Nó đáp ứng tâm lý "săn sale" và mang lại cảm giác chiến thắng khi mua được món hời.
Tuy nhiên, sức hút mãnh liệt của Black Friday cũng tạo ra những tác động không thể bỏ qua. Về mặt kinh tế vĩ mô, nó góp phần thúc đẩy tổng cầu, kích thích chi tiêu và tạo động lực cho nền kinh tế, đặc biệt là ngành bán lẻ. Doanh thu khổng lồ trong ngày này có thể là một chỉ báo quan trọng về sức khỏe tiêu dùng. Nhưng đi kèm với đó là những hệ lụy về hành vi. Cơn lốc giảm giá có thể biến những con phố mua sắm thành bãi chiến trường đúng nghĩa. Hiện tượng đám đông chen lấn, xô đẩy, thậm chí là tranh giành hàng hóa diễn ra ở nhiều nơi, phản ánh sự mất kiểm soát và hành vi mua sắm bốc đồng dưới áp lực của khuyến mãi và sự cạnh tranh. Áp lực phải mua nhanh, mua ngay kẻo hết khiến nhiều người đưa ra quyết định vội vàng, mua những thứ không thực sự cần thiết, dẫn đến lãng phí. Black Friday phơi bày cả mặt tốt và mặt xấu của tâm lý tiêu dùng hiện đại.
Bí Kíp Săn Sale Black Friday Đỉnh Cao
Black Friday đúng là "thiên đường" mua sắm, nhưng nếu không có chiến thuật rõ ràng thì dễ bị "choáng ngợp" lắm. Tiền bay vèo vèo mà chưa chắc mua được món ưng ý hay giá hời thật sự đâu nha. Để biến ngày hội sale này thành cơ hội vàng cho ví tiền, mình cần trang bị vài bí kíp "nhỏ mà có võ".
Đầu tiên và quan trọng nhất: lập kế hoạch chi tiêu và danh sách cần mua. Đừng đợi đến lúc sale mới nghĩ xem mua gì. Ngồi xuống, liệt kê những món đồ bạn thực sự cần hoặc đã "nhắm" từ lâu. Đặt ra một ngân sách cụ thể cho toàn bộ đợt sale. Chia nhỏ ngân sách đó cho từng loại hàng nếu được. Có danh sách trong tay giống như có tấm bản đồ vậy, giúp bạn đi thẳng đến mục tiêu, tránh lạc vào mê cung giảm giá và vung tiền quá tay cho những thứ không cần thiết.
Kế đến, nghiên cứu và so sánh giá. Đừng thấy chữ "giảm giá" là lao vào ngay. Black Friday nổi tiếng với những mức giảm sâu, nhưng cũng có không ít chiêu trò. Hãy kiểm tra giá gốc trước khi sale, xem mức giảm có thật sự ấn tượng không. Đọc review sản phẩm để đảm bảo chất lượng. Quan trọng là so sánh giá cùng một món đồ ở nhiều cửa hàng khác nhau, cả online lẫn offline. Công nghệ giờ hiện đại, có nhiều cách để làm việc này nhanh gọn lắm.
Vậy Black Friday nên "săn" gì để có giá tốt nhất? Thường thì các mặt hàng công nghệ (điện thoại, laptop, TV, tai nghe…), thời trang (quần áo, giày dép, túi xách…) và đồ gia dụng (máy hút bụi, nồi chiên không dầu, đồ bếp…) là những "ngôi sao" của mùa sale này. Các thương hiệu lớn hay tung ra deal cực sốc cho những mặt hàng này để thu hút khách. Nếu bạn đang cần nâng cấp đồ công nghệ hay làm mới tủ quần áo, đây chính là thời điểm vàng.
Mua sắm online ngày Black Friday tiện lợi thật đấy, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro. Hãy luôn cẩn trọng. Chỉ mua sắm trên các website uy tín, có địa chỉ rõ ràng và biểu tượng khóa bảo mật (HTTPS). Cẩn thận với những đường link lạ gửi qua email hay tin nhắn quảng cáo deal "khủng" bất ngờ. Sử dụng phương thức thanh toán an toàn, và nhớ kiểm tra kỹ chính sách đổi trả, bảo hành của cửa hàng trước khi "chốt đơn". An toàn là trên hết!
Tóm lại, để "càn quét" Black Friday một cách thông minh, hãy chuẩn bị thật kỹ, tỉnh táo trước những lời mời gọi hấp dẫn và luôn đặt sự an toàn lên hàng đầu. Chúc bạn có một mùa Black Friday bội thu những món đồ ưng ý với giá không thể hời hơn!
Black Friday đổ bộ Việt Nam
Vài năm trở lại đây, Black Friday không còn là khái niệm xa lạ mà đã thực sự "đổ bộ" vào Việt Nam, biến tháng 11 thành mùa săn sale rộn ràng chẳng kém gì các nước phương Tây. Ban đầu, ngày này chỉ xuất hiện lác đác ở vài thương hiệu quốc tế, nhưng rồi nhanh chóng lan tỏa, trở thành một "cơn sốt" mua sắm được cả người bán lẫn người mua mong chờ. Cứ đến dịp này, không khí mua sắm lại nóng hơn bao giờ hết, từ các trung tâm thương mại sầm uất đến những trang web bán hàng trực tuyến.
Doanh nghiệp Việt Nam cũng không đứng ngoài cuộc chơi. Họ nhanh chóng bắt nhịp, biến Black Friday thành cơ hội vàng để đẩy mạnh doanh số cuối năm. Hàng loạt chương trình khuyến mãi khủng được tung ra: giảm giá trực tiếp trên sản phẩm, mua 1 tặng 1, tặng voucher, tích điểm nhân đôi… đủ chiêu trò để thu hút khách hàng. Các mặt hàng từ thời trang, mỹ phẩm, đồ gia dụng cho đến đồ điện tử, nội thất đều được "khoác áo" sale đậm, tạo nên một bức tranh mua sắm đầy màu sắc và cạnh tranh. Không chỉ cửa hàng truyền thống, mà các sàn thương mại điện tử cũng tổ chức những chiến dịch rầm rộ, biến Black Friday thành ngày hội mua sắm online tấp nập.
Tuy nhiên, khi các chương trình khuyến mãi bùng nổ, câu chuyện pháp lý cũng cần được quan tâm để đảm bảo quyền lợi cho cả người bán lẫn người mua. Hoạt động khuyến mại tại Việt Nam được điều chỉnh khá rõ ràng, mà nền tảng chính là Luật Thương mại 2005. Theo luật này, khuyến mại được hiểu là hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân nhằm xúc tiến việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích nhất định. Nghe có vẻ đơn giản, nhưng nó đặt ra những khuôn khổ nhất định.
Về cơ bản, các chương trình khuyến mại chỉ áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ được phép kinh doanh hợp pháp. Nghĩa là những mặt hàng bị cấm kinh doanh thì đương nhiên không được dùng làm quà tặng hay giảm giá trong các chương trình khuyến mại. Điều này giúp kiểm soát thị trường, tránh việc lợi dụng khuyến mại để tiêu thụ hàng cấm hoặc hàng kém chất lượng.
Bên cạnh đó, Luật Thương mại cũng chỉ rõ những "lằn ranh đỏ" mà các doanh nghiệp không được phép vượt qua khi làm khuyến mại. Có những hành vi bị nghiêm cấm tuyệt đối, ví dụ như khuyến mại để tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hoặc khuyến mại không đúng với nội dung đã đăng ký hay thông báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc lừa dối khách hàng về hàng hóa, dịch vụ để khuyến mại hay phân biệt đối xử giữa các khách hàng cũng là điều cấm kỵ. Nắm rõ những quy định này giúp người tiêu dùng tự bảo vệ mình và doanh nghiệp kinh doanh lành mạnh, tạo nên một mùa Black Friday vừa sôi động vừa minh bạch.